„Love” – Angela Carter

„Love” to jedna z pierwszych powieści Angeli Carter, ale już nosi charakterystyczne znamiona motywów tak wirtuozersko użytych w „The Bloody Chamber” – elementy powieści gotyckiej, kobiety zachowujące się niezgodnie z powszechnymi stereotypami kobiecości oraz mroczna seksualność.

W posłowiu Carter przyznała, że chciała napisać współczesną wersję dziewiętnastowiecznej powieści „Adolphe”. Umieszczając akcję dziwnego miłosnego trójkąta między Annabel, Lee oraz jego bratem, Buzzem w latach 60-tych Carter także niejako dokumentuje rewolucję seksualną tamtych czasów oraz ducha dekady – love, sex and rock&roll, zachowując jednocześnie (często odwrócone) elementy dziewiętnastowiecznej powieści.

Annabel, romantycznie cierpiąca z powodu strasznych koszmarów widzi w swoim mężu, Lee, stereotypową postać obrońcy, rycerza na białym koniu. Jak to jednak u Carter bywa, kobiecym bohaterkom daleko od stereotypowych wyobrażeń, jakie narzuca na nie społeczeństwo. To Annabel uprzedmiotawia Lee, nie odwrotnie:

„Jesteś mi całkiem obojętny, jesteś rzeczą. Przedmiotem. Kiedy pierwszy raz z tobą spałam, był to acte gratuit.” *

To Annabel okazuje się być okrutna i to ona stanowi zagrożenie dla braci. Pokój, do którego przyniosła niezliczoną ilość dziwnych przedmiotów jest „grubo pomalowany w ciemne kolory i wypełniony tak wielkim i ponurym smutkiem, że przed przekroczeniem jego progu trzeba wziąć głeboki wdech, wiedząc, że zaraz zanurzy się do w inne, cięższe powietrze” **

Taka właśnie atmosfera przenika tę powieść. Ciężka, klaustrofobiczna, niepokojąca, pełna jakiegoś nieokreślonego zagrożenia. Sugestywne obrazowanie Carter ponownie robi wrażenie, a elementy gotyckie (zwłaszcza opis pokoju z ciężkimi meblami, draperiami itp.) przywodzą na myśl opowiadania Edgara Allana Poe. Zresztą imiona głównych bohaterów nawiązują (nie wiem jednak, czy był to zamierzony pomysł autorki) do ostatniego poematu napisanego przez mistrza amerykańskiego gotyku, „Annabel Lee”.

Jak się okazuje, przenikanie się tradycji literackich, swoista baśniowość świata przedstawionego, seksualność i niestereotypowe ukazanie kobiety cechowały już wcześniejsze dzieła Angeli Carter. Podane jednak w inny sposób wcale nie sprawiają, że ma się wrażenie wtórności i braku oryginalności. Świetna proza.

——

* Angela Carter, „Love”, Catto & Windus, Londyn 1987, s. 20, tłum. L.

** Tamże, s. 27.